A premisa irrenunciable da nosa proposta de intervención na Facultade é devolverlle a dignidade ao edificio histórico que nos incumbe, e isto pasa por supeditar o programa de usos e necesidades á arquitectura, e non ao revés.
Na intervención diste edificio vemos primordial recuperar a contundencia, forma e dimensións do espazo das estancias orixinais, a súa escala monumental, carácter e espacialidades perdidas, para iso é necesario eliminar as entreplantas e recuperar a estrutura unitaria das xanelas.
ESPAZOS MONUMENTAIS
A groso modo pódese estruturar a construción do edificio en 3 etapas:
1ª etapa_ 1771-1806. Acométese o edificio en planta baixa e primeira
2ª etapa_ 1893-1910. Acométese a ampliación en altura cunha segunda planta retranqueada da primeira aínda que seguindo as disposicións e ritmos previos.
3ª_ etapa 1962-década70. Remodelase drasticamente boa parte dos espazos interiores para dar cabida a multitude de despachos, proliferando multitude de entreplantas que socavan o carácter intrínseco do edificio. Tamén se cambia a cuberta por outra con mansardas.
Tanto a primeira fase como a segunda fixéronse baixo unhas premisas arquitectónicas monumentais e consecuentes coa categoría do espazo que albergaban. A terceira fase non seguiu devandito criterio e por iso entendemos que é unha intervención errada. É por tanto ineludible restaurar todos os espazos monumentais da planta baixa, primeiro e segundo piso con usos coherentes cos devanditos volumes. Vemos fundamental que as aulas teóricas ocupen os espazos máis relevantes do edificio, a final de contas son o substrato motriz do mesmo. Parécenos o máis apropiado situalas nos pisos inferiores (planta baixa e primeira, convivindo co paraninfo e secretaría de decanato) de maior relevancia histórica e con iso outorgarlles unha amplitude, escala e dignidade acordes tanto ás aulas como aos ocos de fachada. Así mesmo manter e ampliar a área de biblioteca en toda a segunda planta pola relevancia das súas Salas de lectura actuais e para mellorar a distribución xeral, como explicaremos máis adiante. Ningún destes espazos estará supeditado a unha tabicaría que coarte a verdadeira magnitude de cada espazo senón que serán os pechamentos pétreos existentes os que volvan achegar nestas plantas as funcións construtiva e espacial.
ENTREPLANTAS
A nosa proposta erradica as entreplantas existentes como recurso proxectual sistemático da intervención, e tan só se proxectan en casos moi concretos (2) e illados nos que o recuamento profuso respecto á fachada e a disposición de tabicaría de vidro permiten non perder a visión global do espazo no que se insiren e polo tanto, no perde o mesmo nin a súa significación nin a súa dignidade.
DESPACHOS
Na actualidade a última planta é unha baixo-cuberta, o cal penaliza de excesivamente o seu uso habitable pola súa falta de boa iluminación e a imposibilidade de aproveitamento da totalidade da superficie (pola pouca altura do perímetro). Posto que a baixo cuberta actual non permite a súa utilización eficiente e habitable, vemos interesante formular unha nova planta de coroación para mellorar a organización da mesma. É obvio que a escala e dinámica dos despachos non se axusta de forma acertada coas plantas monumentais, posto que nin o seu uso nin o seu volume son compatibles con estes espazos, proba diso é que o edificio historicamente nunca dispuxo de despachos para o profesorado máis aló do reitor e un pequeno claustro de profesores dividido na segunda fase. Tras a intervención dos 60-70 organizáronse despachos para dar soporte a 168 persoas, e na actualidade a Facultade solicita aumentar até 209, por iso vemos acertado agrupalos e dispolos na planta superior do edificio cun novo enfoque.
GALERÍA
En todas as visións que o espazo público bríndanos a media distancia da Facultade temos sempre edificacións populares nas que con maior ou menor profusión aparecen galerías con vidrería nas plantas altas dos edificios, que adoitan responder a ampliacións en altura posteriores á súa xénese edilicia. Este recurso arquitectónico, ambiental e social forma parte do imaxinario urbano colectivo como planta de coroación de gran parte da edilicia histórica compostelá, por iso, vemos como un acerto substituír a cuberta dos anos 70 da Facultade por un volume de vidro e madeira que conceptualmente induza ao imaxinario colectivo a imaxe de galería. Iso permitiranos utilizar o baixo cuberta como unha planta habitable en toda a súa extensión, facilitando a distribución eficiente do conxunto dos despachos que se necesitan.
Colaborador especial: Ignacio Barceló de Torres, arquitecto
Brais González Marín, arquitecto
Iria López Baltar, restauradora