A premisa irrenunciable da nosa proposta de intervención na Facultade é devolverlle a dignidade ao edificio histórico que nos incumbe, e isto pasa por supeditar o programa de usos e necesidades á arquitectura, e non ao revés.
Na intervención diste edificio vemos primordial recuperar a contundencia, forma e dimensións do espazo das estancias orixinais, a súa escala monumental, carácter e espacialidades perdidas, para iso é necesario eliminar as entreplantas e recuperar a estrutura unitaria das xanelas.
ESPAZOS MONUMENTAIS
A groso modo pódese estruturar a construción do edificio en 3 etapas:
1ª etapa_ 1771-1806. Acométese o edificio en planta baixa e primeira
2ª etapa_ 1893-1910. Acométese a ampliación en altura cunha segunda planta retranqueada da primeira aínda que seguindo as disposicións e ritmos previos.
3ª_ etapa 1962-década70. Remodelase drasticamente boa parte dos espazos interiores para dar cabida a multitude de despachos, proliferando multitude de entreplantas que socavan o carácter intrínseco do edificio. Tamén se cambia a cuberta por outra con mansardas.
Tanto a primeira fase como a segunda fixéronse baixo unhas premisas arquitectónicas monumentais e consecuentes coa categoría do espazo que albergaban. A terceira fase non seguiu devandito criterio e por iso entendemos que é unha intervención errada. É por tanto ineludible restaurar todos os espazos monumentais da planta baixa, primeiro e segundo piso con usos coherentes cos devanditos volumes. Vemos fundamental que as aulas teóricas ocupen os espazos máis relevantes do edificio, a final de contas son o substrato motriz do mesmo. Parécenos o máis apropiado situalas nos pisos inferiores (planta baixa e primeira, convivindo co paraninfo e secretaría de decanato) de maior relevancia histórica e con iso outorgarlles unha amplitude, escala e dignidade acordes tanto ás aulas como aos ocos de fachada. Así mesmo manter e ampliar a área de biblioteca en toda a segunda planta pola relevancia das súas Salas de lectura actuais e para mellorar a distribución xeral, como explicaremos máis adiante. Ningún destes espazos estará supeditado a unha tabicaría que coarte a verdadeira magnitude de cada espazo senón que serán os pechamentos pétreos existentes os que volvan achegar nestas plantas as funcións construtiva e espacial.
ENTREPLANTAS
A nosa proposta erradica as entreplantas existentes como recurso proxectual sistemático da intervención, e tan só se proxectan en casos moi concretos (2) e illados nos que o recuamento profuso respecto á fachada e a disposición de tabicaría de vidro permiten non perder a visión global do espazo no que se insiren e polo tanto, no perde o mesmo nin a súa significación nin a súa dignidade.
DESPACHOS
Na actualidade a última planta é unha baixo-cuberta, o cal penaliza de excesivamente o seu uso habitable pola súa falta de boa iluminación e a imposibilidade de aproveitamento da totalidade da superficie (pola pouca altura do perímetro). Posto que a baixo cuberta actual non permite a súa utilización eficiente e habitable, vemos interesante formular unha nova planta de coroación para mellorar a organización da mesma. É obvio que a escala e dinámica dos despachos non se axusta de forma acertada coas plantas monumentais, posto que nin o seu uso nin o seu volume son compatibles con estes espazos, proba diso é que o edificio historicamente nunca dispuxo de despachos para o profesorado máis aló do reitor e un pequeno claustro de profesores dividido na segunda fase. Tras a intervención dos 60-70 organizáronse despachos para dar soporte a 168 persoas, e na actualidade a Facultade solicita aumentar até 209, por iso vemos acertado agrupalos e dispolos na planta superior do edificio cun novo enfoque.
GALERÍA
En todas as visións que o espazo público bríndanos a media distancia da Facultade temos sempre edificacións populares nas que con maior ou menor profusión aparecen galerías con vidrería nas plantas altas dos edificios, que adoitan responder a ampliacións en altura posteriores á súa xénese edilicia. Este recurso arquitectónico, ambiental e social forma parte do imaxinario urbano colectivo como planta de coroación de gran parte da edilicia histórica compostelá, por iso, vemos como un acerto substituír a cuberta dos anos 70 da Facultade por un volume de vidro e madeira que conceptualmente induza ao imaxinario colectivo a imaxe de galería. Iso permitiranos utilizar o baixo cuberta como unha planta habitable en toda a súa extensión, facilitando a distribución eficiente do conxunto dos despachos que se necesitan.
Colaborador especial: Ignacio Barceló de Torres, arquitecto
Brais González Marín, arquitecto
Iria López Baltar, restauradora
Nado en Ourense en novembro do 1983, cursa estudos de “Arquitecto Superior” na Escola Técnica Superior de Arquitectura de A Coruña, UDC, obtendo a titulación no ano 2008. No seguinte ano cursa o mestrado en “Restauración Arquitectónica” da UDC; e en 2014 presenta a tese doutoral: “Proceso metodológico y composición del Renacimiento en Galicia, 1499-1657”, codirixida por Merino de Cáceres, José Miguel e Soraluce Blond, José Ramón.
Dende entón compaxina a labor académica coa profesión liberal.